"Cocktail room"-д тавтай морилно уу!
Ямар ч сэдвээр, юуны ч тухай бичиж магад. Тэр өдрийн тэнгэр мэднэ гэдэг шиг л. Тиймээс ч "Cocktail room" гэж нэрлэлээ. Өнгө өнгийн, өөр амттай коктэйлээр таныг дайлахыг хичээнэ.
Каунтерын ард суух таныг коктэйлийн талаарх сэтгэгдлээ хуваалцахыг хүсье!
Гурван төөгийн keyboard барьж Андуу ташаа бичих минь Гутал оймсыг элтэл явж Нэр ашиг хөөхөөс дээр ________________________ Уншиж мэдэхэд блог сайхан Уулзаж ярихад найз сайхан ________________________ Замын цэцэгээр богцоо дүүргээд Залуу насны босгыг алхав Алдаж болно залуу нас Андуурч болно алаг нүд Р.Чойном ________________________ Амьдралыг ажлаар Амжилтыг чармайлтаар ________________________ Алдаагаа бүү уучил Амжилтаа бүү сайрх ________________________ Доголон морь тоос ихтэй Доод хүн үг ихтэй ________________________ Гэнэт цадах гэдсэнд цөвтэй Гэнэт баяжих насанд цөвтэй ________________________ Ноход яс булаацалддаг Ноёд хахууль булаацалддаг ________________________ Бусадтай нээлттэй бай, гэвч өөрийнхөө үнэ цэнийг бүү алд. /14-р Далай багш/ ________________________ Сайн хүн гуйхаар хийдэг, ухаантай хүн гуйхаас өмнө хийдэг. /А.Брейтер/ ________________________ "Хүмүүний сэтгэлийг хөдөлгөж эс чадвал хөнгөн бийрийг хөшиж юу хийнэ " Инжинаш ________________________ Хүнийг аргаар Хүлгийг уургаар ________________________ Даага унавал шийрийг нь хар Даавуу авбал захыг нь хар

Dec 22, 2008

Шивасү


Японд 12 сарыг "Шивасү"(師走) гэх бөгөөд "Багштан гүйх" гэж бичиж, сүм хийдийн лам багштан дээр үед айл бүрийн гэрээр орж, завгүй гүйдэг байснаас ийн нэрлэх болсон гэдэг. Эдүгээ, оны төгсгөл, шинэ жил, бас бус гээд яаж ийж байгаад завгүй болчихдог 12 сар. Миний хувьд ч бас, төлөвлөсөн олон юмандаа баригдаж, ажил бас хажуугаар нь найз нартайгаа хамтарч зохион байгуулах гэж байгаа шинэ жилийн бэлтгэл гээд, "шивасү"-дсээр...үр дүн өчигдөр ажил дээрээсээ гэр рүүгээ биш цагаан халаадтай аниа нарын халамжинд оронгоо шахдаг юм байна. Аятайхан нүдний шилтэй, сайхан инээмсэглэсэн эмч агаа "айхтар хүнд биш байна харьж болно" гэсэн тул өглөө хариад ирчихсэн ингээд сууж байна.




Дурсамж,
Гэрээсээ гараад сураггүй, утсаа авахгүй байсан түүний утас арай гэж холбогдоход, "ххх-д байдаг эмнэлэгт байна" гэсэн хариу байлаа. Газар мэдэхгүй би хайн хайн очиход, эмнэлгийн орон дээр юу ч болоогүйм шиг инээгээд тэр хэвтэж байсан. Өмнөх орой нь санаа зовоод унтаж чадахгүй нойргүй хонон, арай гэж өглөө нь хайж харайж очсон гэж.

Гайхширал,
Сэтгэл... чи ийм сонин шт, хэдхэн жилд ингээд юу ч мэдрэхгүй, юу ч бодохгүй, цэвдэг болчихдог гэж.

Цагийн урсгал сэтгэлийг нимгэлэн, шингэрүүлж бүр байхгүй, ор үгүй болгож, тэнд үлдэх нь сайнтай муутай дурсамж л байх.

...гээд арал дээр ирээд 2 дахь удаа эмнэлэгийн бараа харсан нь өчигдөр байлаа.

23наас, олон жилийн өмнөөс явахыг хүсч, хэдэн сарын өмнөөс төлөвлөж байсан Хоккайдо аялалдаа марш-лана. Бие тиймэрхүү ч, өнөө маргаашдаа хичээгээд, Боорцог дүүтэйгээ хөгжилтэй аялал хийгээд ирнээ. Гэснээс, энд аялалын булан нээе гэж бодож байгаа. Компьютер-аа эмчлэхээрээ зураг хиймз.

Dec 8, 2008

Агаагаас татсан үг

Тэмдэглээд авмаар санагдсым.
"Хэрэв нэгэн үзүүрт сэтгэлийг барьсан зорилго зүтгэлгүй бол
авьяас билэг талаар өнгөрөх бөгөөд
хоосон яриа, хомхой шунал, хов үгнээс хол хэтрэхгүй"
Vimo-чинь Гамбирийн тэмдэглэлээс...

Dec 7, 2008

Айдас би итгэл

"Fear can hold you prisoner. Hope can set you free. "

The Shawshank Redemption (1994) киноноос.



Өнөөдөр ярилцсан Бурмаа эгчдээ зориулав.

Dec 1, 2008

Ойлголт

Нэг хэсэг зүйлийг та одоо ойлгоно.
Нэг хэсэг зүйлийг та хожим ойлгоно.
Нэг хэсэг зүйлийг та хэзээ ч ойлгохгүй.
Яагаад гэвэл, тэр зүйлийг хэзээ ч, хэн ч ойлгодоггүй юм.
Нэг хэсэг зүйлийг та ойлгох хэрэггүйг ойлгоно.
Нэг хэсэг зүйлийг та ойлгосондоо хожим харамсана.
Яагаад гэвэл, юмс үзэгдлийг ойлгоно гэдэг
ямар ч утгагүй зүйл болохыг
та ойлгож эхэлж буй нь тэр...

Nov 4, 2008

Хонх дамар хоёр

Нэг мэдээ үзэж суугаад бичиж сууна.
Үйлчилгээний байгууллага, жишээ нь өөрт хамгийн ойрхоноор зочид буудлын хувьд.
Зочид буудалд янзан бүрийн зорилгоор, янзан бүрийн үйлчилгээгээр үйлчлүүлэхээр зочид ирж байгаа. Магадгүй буудаллахаар, хоол идэхээр, зүгээр л нэг аяга цай уухаар, магадгүй хэн нэгэнтэй уулзахаар, эсвэл хүлээн авалт, хурим, магадгүй хурал цуглаанд оролцохоор, эсвэл бүр ойрхон явж байгаад бие засах өрөө хэрэглэхээр орж ирсэн ч байж магад юм.
Тэгвэл энд байх тохилог өрөө, тухтай орчин, сайхан амарч чадахуйц ор, дэр, тохилог лобби, лаунж, хүлээлгийн танхим, хүлээн авалтын өрөө гээд л... энэ бүгдийг үйлчилгээний HARD хүчин зүйлс гэж нэрлэдэг*.
Харин үүдэнд халуун дотноор угтах инээмсэглэл, таныг дотогш урин оруулж, таныг яахсан бол? гэж асуун хурдан шуурхайгар хүсэлтийг тань гүйцэлдүүлэн, магадгүй таны байгаа байдал, үйл хөдлөл, үг хэлээр тань таныг уншиж, сэтгэл хангалуун байлгах үйлчилгээ үзүүлж байгаа ажилчдын, hotelier-н үйлчилгээ байна.
Эдгээрийг үйлчилгээний SOFT хүчин зүйл гэнэ*.
*/монголд хэвшсэн хэллэг биш л дээ/

Хэдий сайхан барилга байгууламж, тохилог тохижсон тансаг өрөө байгаад, сэтгэлд хүрсэн үйлчилгээ, эелдэг харьцаа байхгүй бол тэр нь үйлчилгээ болж бүрдэж чадахгүй, эсрэгээр нь хичнээн сайхан харьцаатай байгаад бохир өрөө, үрчийсэн даавуутай, элэгдсэн бүтээлэгтэй ор, хуучирсан байр савтай байвал ажилчдын хичээл зүтгэл талаар болж зочид буудлын үйлчилгээ болж чадахгүй. Магадгүй зочдод бол эелдэг харьцаатай ажилчидтай шүү, даанч...гээд л өнгөрч, зочинд сэтгэл ханамжийг үүсгэж чадахгүй...

Нөгөө хонх нь байгаад дамар нь дуугарахгүй бол?...гэдгэрхүү...
гээд учиргүй би мэргэжлийн юм ярих гэсийм биш л дээ. Нэг бодлоо бичих гээд өөрт ойрхон нэг жишээ татаж чангаагаад биччихлээ.

Японд байж гэртээ монгол ТВ үздэг болсон гэж байгаа(онгирчихож болох боломж байвал алдахгүй). Гээд, мэдээ үзээд сууж байлаа. Арга байхгүй, Японы бүх сувгаар нэг бол нэг луйварчин ая зохиогч, нэг бол "АНУ хар ерөнхийлөгчтэй болох уу?" гэсэн 2 л сэдэв гараад байна. Обама сонгогдчуул таарна, сонирхолтой шт.. гээд хол хальтрах яахав.
Монгол мэдээ үзэж суулаа.
- Өвлийн хүйтэн улирал ирж, ихэнхи нутгаар хасах хэмтэй болоод эхэлчихэж, гудмаар яваа хүмүүсийн амнаас уур савсаад л, айхтар хүйтэн харагдана билээ.
Автобусны буудал дээр автобус хүмүүс, ирсэн автобус нь нэг бол дутуу зогсож, нэг бол хэтэрч зогсоод л, хуйлран гүйлдэх оюутан сурагчид, тэтгэврийн хөгшид. Бахартлаа гүйж арай гэж зүүгдэж суугаад л, жаахан чихсээр чихсээр өөрөө ороод л, цүнх ард хавчигдаад л явдаг байсан үе санаанд орно.
Сайхан мэдээ, Солонгосоос энэ жил тун удахгүй 400-н автобусны тусламж орж ирж, дээрхи үзэгдлийг арилгана гэж ЗЦГ-н нэгэн ажилтан ТВ-ээр ярьж байна. Өглөө хөл нь гуталтайгаа хөлдчилгүйхэн шиг, бахардаж үхтлээ нааш цааш гүйхгүйхэн шиг болох нь.
Гэвч баярлах болоогүй.
Муу мэдээ, ЗЦГ-аас нийтийн тээврийн автобусны 3-н компанийн 55-н жолоочид "жолооны дүрэм"-ийн шалгалт авахад ердөө л 4-н жолооч тэнцсэн гэнэ.
Зайгүй чихцэлдсэн манай зам дээр их оврын автобуснууд хүртэл хоорондоо хавчих, чихэх, гүйцэж түрүүлэх гээд автобус хоорондын осол, зөрчил ихсээд байгаа нь өнөөгийн байдал гэх. Ардаа 50-100 хүний амь тээвэрлэж явж байж болгоомжтой, соёлтой, хариуцлагатай жолоодлого хийлгүй, осол гаргах автобусны жолооч нар олон гэх.

Дээр өгүүлсэн 400 автобусны тусламж орж ирснээр автобус хүлээх, багталцахгүй байх гэсэн асуудлуудыг шийдвэрлэх болов уу хэдий ч, жолооч нарынхаа ядаж дүрмийн мэдлэг, жолооны чадвар, тэгээд жолооны соёлыг дээшлүүлэх, тээж яваа олон хүний амийг авч яваа гэсэн "хариуцлага" -ыг ухааруулах сургалт явуулалгүйгээр тавиад туучихвал 400 автобус ирлээ, ура ура гээд, дүрэмээ мэдэхгүй, жолооны соёлгүй хэдэн жолооч нар цоо шинэ "тэрэг"-тэй боллоо гэж хөөрөөд, хотын гудмаар уралдан давхиад хэдхэн жилийн дотор ямбийлгаад тавичих биз.
Будаг нь ханхалсан 400 сайхан шинэ "тэрэг" ирлээ гээд жолооч нар нь бэлэн биш, хувийн таксины жолооч нар шиг муухай аашилж, хоорондоо уралдан давхисаар байвал "нийтийн тээврийн үйлчилгээ" болж чадахгүй нь.
Хонх нь дугарахаар дамар нь байхгүй?
Дамар нь байхаар хонх нь дуугарахгүй? за аль ч байсан яахав...

Nov 2, 2008

Энэ оны "ханз"


1995 оноос Японы "Ханз бичгийн түвшин тогтоор шалгалт"-ын холбооноос тухайн жилийг илэрхийлсэн "ханз"-ыг олон нийтийн санал асуулгаар жил бүрийн 12 сарын 12-нд Киото хотын Киёомизү сүмд зарладаг болсон гэдэг. 2007 оныг хүртэлхи "Оны ханз-уудыг харахад тухайн жилд олныг шуугиулж, анхааралд нь байсан нийгмийн амьдрал дахь үйл явдалуудаас их тусгалаа авсан байдаг.
1995 он: 震-(шин, фүрүэрү) чичрэх, доргих.
1995 онд Хёого аймагт Аважи-гийн их газар хөдлөлт болж 6000 гаран хүн амь насаа алдан ард түмэнд гашуун дурсамжийг үлдээсэн.
1996 он: 食- (шокү, тaбэрү) идэх, хүнс.
Энэ онд олноороо хоолны хордлогод өртсөн хэрэг гарч, ниитийн хоолны газрууд болон ард түмний хүнс, хүнсний бүтээгдэхүүнд итгэх итгэлийг алдруулсан.
1997 он: 倒 (тоо, таорэрү) унах, ойчих, унагах.
Энэ онд Японы томоохон корпораци, компаниуд болон банк санхүүгийн байгууллагууд үйл ажиллагааны дампууралд орсон жил.
1998 он: 毒(докү) хор.
Энэ онд Вакаяма аймагт анх гарсан хортой curry-ны хэргээс хойш дараа дараалан гарсан хоолонд хорт бодис хольсон хэргүүд гарч, ард түмний сэтгэлийг зовоож байсан жил.
1999 он: 末 (мацү, сүэ) төгсгөл, сүүлийн.
1999 он нь Мянганы сүүлийн жил, 20-р зууны сүүлийн жил, 90-ээд оны мөн сүүлийн жил гэсэн утгаар энэ ханз сонгогдсон гэдэг.
2000 он: 金 (кин, канэ) алт, мөнгө(money).
2000 оны Сидней Олимпоос Жүдо бөх болон Марафон зэрэг олон төрөлд Японы тамирчид алтан медаль хүртсэн жил байсан.
2001 он: 戦 (сэн, татакаү) байлдах, тулалдах, дайн.
911-ын террорист халдлага болсон жил.
2002 он: 帰 (ки, каэрү) харих, буцах.
Хойд Солонгос улс болон Японы төрийн тэргүүдийн уулзалтаар 70-аад онд Японоос хулгайлагдан Хойд Солонгост амьдарч байсан Япон хүмүүс нутагтаа эргэж ирсэн жил.
2003 он: 虎 (ко, тора) бар
Hanshin Tigers Японы Бэйсболын Үндэсний Лигийн аваргыг 18 жилийн дараа авсан жил. Харийн спорт Бэйсболыг үндэсний спортоосоо илүү хайрладаг Самурай нарт аргагүй оны том үйл явдал байсан болтой.
2004 он: 災 (сай, вазавай) гай гамшиг.
Нийгата аймагт том хэмжээний газар хөдлөлт болж бөөн далайн хар салхинд томоохон хохирол амссан жил байсан.
2005 он: 愛 (ай, итоший) хайр, дотно.
Айчи аймагт (愛知県)-т Олон улсын EXPO-2005 үзэсгэлэн худалдаа болж, Ширээний теннисний тамирчин Ай(愛) Фүкүхара амжилтаараа олны хайрыг хүлээж, мөн эцэг эх нь хүүхдээ, хүүхэд нь эцэг эхээ хөнөөсөн аймшигт "хайр" өгүүлэгдсэн гэмт хэргүүд ихээр гарсан жил байсан.
2006он: 命 (мэй, иночи) амь, амь нас, амьдрал
Хааны гэр бүл болон ард түмэн олон жил хүсэн хүлээсэн Хаан ширээг залгамжлах Хисахито хүү мэндэлсэн жил. Бага ангийн хүүхдүүд амийг хөнөөсөн хэргүүд ихээр гарч олныг цочирдуулж ард түмэнд амь, амьдралын тухай нэгийг бодогдуулсан жил байсан болуу.
2007он: 偽 (ги, нисэ, ицүварү) хуурамч, худал, хуурах.
Хүнсний бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлд хугацаа нь дууссан атал хуурамчаар үйлдэн худалдаж байсан хэрэг дараалан гарч, Яамдын авилгалын хэргүүд, мөн ТВ-ын нэвтрүүлэгийн агуулгыг хуурамчаар үйлдэж байсан нь илрэн, "хуурамч" гэдэг ханзыг оны ханз болгоход хүргэсэн жил байсан.

Энэ жил 2008 оны хувьд ямар ханзыг олон түмэн оны ханзаар сонгох бол?
2008 он Хятад үйлдвэрийн хүнсний бүтээгдэхүүнээс агуулагдаж байх стандарт хэмжээнээс хэтэрсэн химийн бодисууд удаа дараалан ялгарч, улмаар Япон үйлдвэрийн хүнсний бүтээгдэхүүнээс хүртэл химийн бодис ялгарч, хүнсний бүтээгдэхүүнд итгэх итгэл алдагдаж санааг нь зовоосоор байгаа.
Мөн дэлхий дахиныг хамарсан Санхүүгийн их хямрал ард түмний өдөр тутмын амьдралд чимээгүйхэн цохилт үзүүлсээр, санааг нь зовоосоор...байгаа тул 不安(санаа зовох)、不信(итгэл алдах)不景気(эдийн засгийн хямралт байдал) гэдгийн "不" (таагүй, тааламжгүй гэх мэт үгүйсгэсэн утга)гэсэн ханз сонгогдож магадгүй гэж таамаглан сууна.
Өөр санаа байна уу? Таарах нь уу үгүй юу мөрийцмөөр болчлоо. хэхэ
12 сарын 12-нд ямар ханз сонгогдох нь уу харж л сууя.

Oct 11, 2008

Ганцаардал?


Монгол хэлний асуултархуу ч болчих юм болуу?
"Ганцаардмал" хүн гэгч хэн бэ?
Бодлоо л доо.
Нэг. "Ганцаардмал нэгэн" гэж ганцаараа гэртээ суугаад л, хүн амьтантай уулздаггүй, ганцаараа хоол идэж ганцаараа дэлгүүр хоршоо явж, ганцаараа л байдаг нэгэн. Аа гэхдээ, Нөгөө талаас нь бодвол ганцаардал гэдэгийг мэддэггүй, ганцаараа байж чаддаш сэтгэлийн тэнхээтэй, хүчтэй нэгэн. Бусдын царайг харалгүй ганцаараа амьдраад л явдаг. Хэрэгтэй үедээ мэдээж нийгмийн дунд ордог байх.
Харин,
Хоёр. "Ганцаардмал нэгэн" гэж ганцаараа байж чаддаггүй, ганцаардаад уйдаад байдаг нэгэн. Хэн нэгэнтэй байхгүй бол ганцаардаад, гэртээ сууж чадахгүй найз нөхдөө дуудна. Ямар нэгэн юм болоход ганцаараа өнгөрөөх сэтгэлийн тэнхээ муутай, сул дорой нэгэн?
"Нэг", "Хоёр" хоорондоо эрс тэс хоёр хүнийг зааж байгаа ч бидний хэрэглэдэг "ганцаардмал нэгэн" гэж алийг нь заадаг вэ?

Сэтгэлийн тэнхээтэй, ганцаараа амьдраад явах чадвартай "Нэг" ганцаардмал уу?
Бусадтайгаа үргэлж хамт "Хоёр", ганцаараа байхаар ганцаардаад байдаг болохоор ганцаардмал уу?

Sep 9, 2008

Чаг чаг чаг


朝起きてからいかに速く、そしてゆっくり出かけ準備できるかによって出来る分長く睡眠とり、準備よく通勤できる。
ベッドから起き、テレビをつけ、洗面台に行く途中炊飯器もつける。顔洗ったら冷蔵庫から朝ごはんになる物を出しておく。戻ったらテレビニュース見ながら化粧をする。化粧し終わり、朝ヨーグルト食べ終わる頃にご飯が炊き上がる。そしてお昼弁当のおかずをフライパンにいれる。戻り、パンを食べながら又ニュースを見る。出かける5分前に着替える。これで40分で通勤準備ができる。
朝ごはんに、お昼弁当に、化粧に、ニュースに、化粧に、着替えに…今日も完璧!

マンションからでたらいかに速く歩き、青信号に当たれ、横断歩道を渡れればラッキー、というか、2分程稼げる。角にある横断歩道の信号は赤になったら青いに変わるのがかなり遅いんだ、長距離トラックを見方に作られているみたいだ。
その後、又、途中に信号を待たずに行ければ電車に乗る時、ホームで列の前に立てる、って事は、座れる可能性が高い、って事は座れたら本をゆっくり読める、又は前の晩十分に眠れてなければ寝れる。また、速く駅に着ければ、降りる駅の出口に近い階段が当たる列車に乗れる、って事は降りてから又30秒から1分稼げる…

10秒待てば青に変わる信号で赤なのに渡ろうとする、急いでても10秒前後に着いたって大した変わりはないだろう。
打ち慣れてないお店のレジさんになんでこんな動きが遅いのとイライラする。
3,4分待てば次がくる電車に駆け込みしてまで乗ろうとする。
ゆっくりと前に歩く人で前進できなくてムタムタさに又いらだつ。

などなど…毎日一秒一分の計算との闘いのような毎日。

なにがここまで急かせるのだろうか。
急けば急くほど一日24時間1年365日が足りなく感じてくる。
時間というものに監視され毎日それの操り人形のようになっているようだ。

1分は1分で感じ、1分で過ごせていきたい。1分は30秒10秒じゃなく、1分で味わっていきたい。

Sep 7, 2008

Paralympic


Хүн төрөлхтний Спорт, эв найрамдлын 23-р Их наадам төгсөөд, Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүсийн Спорт, эв найрамдлын наадам эхэллээ.
Тэгээд бодлоо. Яагаад тэдний олимп-ыг тусад нь хийдэг, тусад нь эхэлдэг юм болоо гэж?

Хүн төрөлхтний Спорт, эв найрамдлын Их наадам гэж нэрлэчихээд, Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн наадам гэж тусад нь Паралимп гэж нэрлээд, хүн төрөлхтнөөс тусгаарлаад байгаа ч юм шиг.
Нээлтийн ажиллагаагаа хамтдаа хийгээд, хамтдаа эхлээд, тэмцээн уралдаан нь тусдаа болдгоороо болж болдоггүй юм байх даа? Хөлгүй, гаргүй, сонсголгүй, хараагүй гээд ингэж тусад нь ялгаж хийгээд байгааг мунхаг би огт ойлгохгүй юм.
Өөр ингэх шалтгаан байгаа юм болуу? мэдэж байгаа хүн байна уу таминээ.

Sep 6, 2008

Харих замд


Ажлаа тараад гарсан бороо дусалж байна. Ажлын нэг дүү зонтокгүй яанаа гэхээр нь за би ойрхон юм чинь гээд өгөөмөр сэтгэл гаргаад өөрийнхийгөө өгчихлөө. Энэ жил Токио хот бороо ихтэй, цахилгаан ч их ниргэж байгаа. Миний амьдрах дүүрэгт хамгийн их бороо орж, хамгийн их цахилгаан цахисан ч хүний урманд ганцад нь өртөөгүй яваадаа бардсан ч юм уу.
Метроноос буугаад буудал дээрхи дэлгүүр орж хүнсээ цуглуулаад гарсан бороо шаагиж байна. Дээгүүр өнгөрөх төмөр замын доогуур явж байтал бороо намдана биз, эргэж дэлгүүр орж зонток авах гэснээ, тортой хүнсэндээ түүртээд урагш алхав.
Бороо улам бүр шаагисаар, дэлгүүрээс бас холдсоор, төмөр замын доогуур алхсаар. Гэр рүүгээ явах зам руу орохын тулд төмөр замын доороос гарахгүй бол болдоггүй. Бороо улам ширүүссээр, тэнгэр дуугарч, цахилгаан цахина. Ингэж их хүчтэй орж байгаам чинь удахгүй намдана биз гээд жаахан хүлээхээр шийдэв. Намдах шинж алга ч алга, замын доор над шиг бороо намдахыг хүлээсэн хүмүүс нэмэгдсээр ханьтай болж эхлэв.
Машины гэрэлд харагдах борооны дуслууд хувингаар цутгаж байгаам шиг л улам сүртэй харагдана. Замын хажуугаарх гэрэлд ч бас тасралтшүй дуслах бороон дуслууд. Ямар нэг кинон дээр үзсэн хэсэг шиг, шаагисаар шаагисаар.
Чихний хэнгэрэг хагармаар тэнгэр дуугарч цахилгаан цахина. Тэнгэр тэр чигээрээ 2 хуваагдан цахилгаан цахихыг анх удаа харав. Тэнгэрийн заадас гэгч нь үүнийг л хэлмээр юм байна даа гэж толгойд гэнэт орж ирсэн ч арай өөр утга байдаг санагдана.
Яагаад ч юм хөгжилтэй санагдаад эхэллээ. Магадгүй ийм борооноор тэнгэр, бороон дусал, гүйлдэх хүмүүс, замаар ус цацуулан давхилдах машин, борооны дуслыг гэрэлтүүлэн улам үзэсгэлэнтэй харагдуулах замын гэрэл гээд л тухтай нь аргагүй ажиглаж байгаа нь анх удаа байх.
Тэхдээ хурдхан харихгүй бол.
Ойр хавьд дэлгүүр байхгүй. Зонток авах гэж хамгийн ойрын дэлгүүр орсон ч норно, тэгсний оронд шууд гэр рүүгээ гүйсэн нь дээр. Тэгээд ч гэрээр дүүрэн зонток бий.

30 мин өнгөрөв. Уйдаж эхлэв. За яадым норно л биз. цүнхэн дэх ном, гар утас гээд норж болохгүй юм аа гялгар уутанд хийгээд гүйчихье гэж бодсон ч төмөр замын доор өнгөрөөсөн 30 минут маань хайран санагдаад, норохгүй гэж л хүлээсийм чинь... гэж бодсоор...
45 минут өнгөрөв. Гар утсаа оролдсоор. Ном уншдымуу гэсэн арай л харанхуй юм.
Замын доорхи хүмүүсийн тоо нэмэгдсээр, бас хасагдсаар.
Хажууханд зогсож байсан залуу, найз охин нь зонток барьж тосч ирээд, хоёуулаа хөтлөлцөөд яваад өглөө. Хөгжим сонсож хаад нэг амандаа алан зогссон ах бас тэсэхээ болив болтой, чихэвчний хөгжимөө цүнхэндээ хийгээд гүйчихлээ.
Намдах биш бүр ширүүссээр. Хааяа бороонд нэвт норох сайхан ч өнөөдөр бол норохгүйн тулд 45 минут хүлээчихсэн. Дотроо тэр 45 минутандаа хоргодсоор, өөртэйгээ бичхэн тулалдсаар.
Гэнэт арай гайгүй намдаад ирлээ. Одоо... гэсээр гүйлээ, хар хурдаараа гүйлээ, гүйлээ. Гэрлэн дохио улаан байна. Хажуухандах дэлгүүрийн үүдэнд хоргодож ногоон гэрэл асахыг хүлээнэ. Зам гараад гүйлээ. Тор гэнэт хөнгөрөөд явчив. Эргээд харсан дэлгүүрээс авсан 2литрийн ус өнхөрч байна. Цааш харсан чинь миний ирсэн замаар цагаан лууван, огурцы гээд зам татчихсан байлаа. Бүгдийг нь нэг нэгээр нь авч торондоо хийх ч, уранхай торноос дахиад л унана. цүнхэндээ хийх гэснээ ном этэр гээд норж болохгүй юмнууд байгаа. Торны урагдсан хэсгийг нь зангидаад бүгдийг нь хийгээд өндийнө. Одоо харин гүйх хэрэггүй. Тайван, тайван алхсаар хариж ирэв.

Sep 4, 2008

Өнөөдөр 9/4,2008

Амралтын өдөр гэхэд арай л эрт нойрноосоо сэрчихлээ.. Нэгэн "номын ах" маань ихийг бүтээхээр Монгол руу буцах гэж байгаа юм. Арал дахь дурсамжийг бэлэглэхээр болж альбом хийхээр болов. Боорцог дүүгийн тушаалаар угаалгасан зурагнуудыг авах ажилтай, ажлын өдөр амардгаараа би.
Хоолоо хийж идэж зурагт харсаар оройхоон гараад алхчихлаа. Манайхаас 3хан метроны буудлын газар. Ажлын өдөр, үд дунд, метро хүн багатай, азны кооля суудал байна, ойрхон ч гэсэн суугаад авлаа, номоо гаргаж аваад уншлаа. Дороо хүрээд ирлээ, сүүлийн буудал, Хикаригаока. Сүүлийн буудал болхоор бүгд буулаа, нойрондоо умбах "агаа"-гаас бусад нь.
"Ахаа, сүүлийн буудал болчлоо, буугаарай" гээд тохойнд нь хүртэл, ах сэрээд "өө тэгснүү, баярлалаа, миний дүү" гээд инээмсэглээд буулаа...гэдэг нь миний дотроо бодсон хий бодол.
Хэн ч "агаа"-г сэрээе гэсэнгүй, би ч бас хүмүүсийн саарал урсгал дунд уусаад буулаа.
"Агаа" зүүдэн дундаа торойгоод л үлдсэн.



Жил бүр зохион байгуулагддаг Хаврын баяр гэх Монголчуудын баяр, оюутын байхдаа би ч бас хамтарч хийлцэж байсан баяр маань зохиогддог цэцэрлэгт хүрээлэн байдаг буудал. Ойрын 2 ч жил ирээгүй, оролцоогүй болохоор, Хаврын баярын элдэв дурсамжууд эргэлдсээр... Гадагш гарлаа, дурсамжууд солигдон эргэлдсээр...явтал нэг таягтай эмээ түрийвч ч юм уу нэг юм оролдон харагдана. Дэргэд нь цүнх нь унасан харагдана. унасан ч юм уу, зүгээр тавьсан ч юм билүү гэж дотроо бодоод, очиж авч өгөх гэснээ болиод өнгөрөөд явлаа. Гэхдээ л цүнхээ унагачихаад зогсож байсан ч юм билүү гэж бодогдоод болдоггүй, эргэн эргэн хараад явлаа. Эмээгийн хажуугаар өнгөрөх хүмүүсээс хэн ч эмээд туслая гэсэнгүй завгүй алхаагаараа өнгөрсөөр. Хүнд гай болчихгүй л бол дэргэд нь хүн унаж байсан ч барагтай тоохгүй хүмүүс. Би ч тэдний дунд ууссан мэт..хэдий ч дотроо туслахымсан гэж бодсон ч бие хөдлөхгүй, эргэн тойрны байдлаа харах, саарал өнгөнд уусчихсан мэт.
Хараа, яг тэгж таарна, эмээ таягаараа оролдоод л цүнхээ авах гээд л оролдож байна, тонгойж чадахгүй харагдана, эвий нуруу нь өвддөг байх л даа. Эргээд хурдхан алхлаа. Тэгсэн эмээ таягаараа оролдсоор байгаад цүнхээ гартаа авчихлаа.

Ганцхан л үг дутагдчих юм.

"Ахаа сүүлийн буудалд ирчихлээ,буугаарай"
"Эмээ, цүнхээ унагачихаа юу? аваад өгье"
гээд хэлчихсэн бол бүр сэтгэл өөдрөг нэгэн амралтын өдөр болохгүй юу.
Дотроо бодсон ч, эргэн тойрны хүмүүсийн байдлыг ажсаар бүгд ямар ч үйлдэл хийлгүй ийн өнгөрөх нь элбэг. Харсаар байгаад ... гэдэг л энэ байх.

Өндөр настанд тусалдаг
Өргөсөн юмыг нь дамжилдаг...ляа ляа

Aug 26, 2008

Дэмийй дэмий

.
Багадаа нэрэндээ дургүй байлаа. Навч, цэцэг жимс гээд л гэрэл цацраг гээд охинлог нэртэй болохыг хүсдэг байсын болуу. Хамгийн гол шалтгаан нь цэцэрлэгт байхад "Муруй" гээд л дуудна. Уур хүрнэ, уурласан уурандаа аав ээждээ гомдоно. Тэгсэн хаа нэгтээгээс 7-н нас хүрэхээрээ албан ёсоор нэрээ солиулж болдог гээд л дуулчихсан, нэрээ солимоор байна гээд өдөр шөнөгүй аав ээжээс шалгаадаг байсан санагдана.
Тэхдээ нэг мэдсэн тэр бодлоо гээсэн явсан. Харин сургуульд орсноос хойш муруй этэр гэж дуудуулахаа больж харин "тэмээ" гэсэн хоч тэр чигээрээ наалдчихдаг юм даа.
Тэр талаар ажлынхантайгаа ярьж байлаа. Тэгсэн Ёпоонд бол өндөр хүнийг "анааш" гэдэг гэнэ.
"Анааш" гэвэл монголд юм удаан ойлгодог гэсэн хоч болоод явчихна. Харин тийм удаан ойлгоцтой, мангаатаад байдаг нэгнийгээ Ёпоонд КҮ(кэй вай) гэнэ. Күүки ёмэнай буюу "агаар уншдаггүй" гэнэ. ӨНгөрсөн жилийн моодонд орсон үгийн нэгээр тодорч ч байсан.
За ямартай ч аль аль нь л ийм хөөрхөн эгдүүтэй амьтан.

Гэснээс одоо нэрэндээ маш дуртай, одоо ч гэж ямар ч байсан дунд ангийн үеээсээ гайгүй дуртай болж эхэлсэн байх. Ховор бөгөөд сайхан ерөөлтэй нэр.

"Үүрдийн амьдралд тэгшжаргал зохихгүй ээ" гэж дуу байдаг байх аа нээрээ....хн

Aug 15, 2008

Мэлмэрээд байх юм...

Бид анхны алтаа аваад нэг өдөр өнгөрлөө.Бодохоос одоо ч Түвшинбаяр нүдэнд харагдаад, төрийн дуулал чихэнд эгшиглээд, хоолой зангирч, нүдэнд нулимс гүйлгэнээд...

Ганцаараа хөөрч хөөрч ажилдаа явах цаг боллоо. Хүмүүс Токиод цуглаж тэмдэглэх юм гэсэн. Өдөр алдаж шөнө гэж өнөөдөр явж явж оройн гараа байж таарч ажил дээрээ догдлонхон, мэлмэрэнхэн суухаас...

Гэрээсээ гарлаа.
Ойрд гэртээ монгол ТВ үзэж, хаалганаас нааш Монгол, хаалгаа нээгээд гарахаар Ёпоон болоод байгаа.
Ажилдаа гэлдрэхээр хаалганы цаадах Ёпоон руугаа орлоо. Хар халууныг тээршсэн хүмүүс юу ч болоогүйм шиг л зөрөлдөн яаран алхалдсаар.

Харин миний дотор, "бид алт авсан штээ, алт ,алт, Хамаг дэлхийн шударга улстай...".

Урдаас алхах нохойгоо салхилуулах эмээд хэлмээр, дугуйтай өнгөрөх хүүхэдтэй бүсгүйд ч хэлмээр, гайхуулмаар, гэрлэн дохио хүлээгээд зогсож байхдаа "Бид алт авчлаа штээ" гээд л орилмоор. Дотроо бол хэний ч чих дөжирмөөр хашгирсаар ,орилсоор...
Метронд суугаад тайван бодлоо.
Удаа бүрийн Олимпоор "алт"-ыг борооны дараахи мөөг шиг цуглуулдаг та нар ч миний доторхи "сөөнги хоолой"-г яаж л сонсох, яаж ч ойлгох вэ дээ.

Гэхдээ л би орилоод яваад баймаар, хашгираад яваад баймаар.
"алт, алт, алт"
Баярлалаа Түвшинбаяраа.

Aug 14, 2008

Олимпын тэнгэрт Монголын төрийн дуулал эгшиглэнэ




Олимпын 29-р их Наадмын Жүдогийн 100 кг-ийн жинд Найдангийн Түвшинбаяр Алтан медаль хүртлээ. Ердөө 5-н минутын өмнө.
Ийн Монгол улс маань энэ удаагийн Олимпын зуны наадамд оролцож байгаа 204 орноос медалийн тоогоороо 18-рт жагслаа.

Гэртээ монгол ТВ үздэг болдог болсон учраас Монголд хүмүүс хэрхэн хөөрч, халуунаар амьсгалж байгааг мэдрэн суулаа. Монголоороо догдолж, монголоороо нэг уйлж, баярлаж байна. Газар дээрээс нь нэвтрүүлж сурвалжилж байгаа сэтгүүлчид, студи-ээс хөтөлж буй хөтлөгч нар ч тэр бүгд нүдэндээ баярын нулимстай харагдана. Монгол түмэн бөхдөө хайртай, бөхийн спортыг үзээд сэтгэл хөдөлдөгийн илрэл болуу.

Бээжингийн Биеийн тамирын зааланд Монгол Улсын төрийн дуулал эгшиглэхийг хүлээн ядаж нэвтрүүлэгч залуус Жаргалсайханы "Тамирчны ялалт хямдхан олдоогүй..." гэж амандаа аялцгаана.

Aug 11, 2008

Би дуртай /боулинг/


Тоглох дуртай спорт юу вэ гэвэл дараах 3 байна. Сагсан бөмбөг, Ширээний теннис, тэгээд бас арлын оронд ирээд боулинг гэгч хүнд бөмбөгийг өнхрүүлж 10-н шовгорыг унагаадаг спортод дуртай болсон.


10-н жилийн ахлах ангид л байсан үе байх. Ийгл ТВ-ээр хөөрхөн хөөрхөн хүүхэлдэйг кино гарна. Хамгийн дуртай Flinstone-ийн гэр бүлийнхэн билүү, чулуун зэвсгийн үеийн юм шиг хэрнээ очин үеийн амьдралыг үзүүлсэн хөөрхөн хүүхэлдэй байсан. Тэрэн дээр Фрэд залуу, эхнэрээсээ нуугдан барин хөрш айлынхаа нөхөртэй хамт бөмбөг өнхрүүлж хэдэн шовгорыг унагаадаг тоглоом тоглоно. Эхнэртээ баригдахаараа сайн бажигадана. Юундаа ингэтэл нь дурладаг байна аа гэж эхнэртээ загнуулах Фрэдийг өрөвдөнгүй харахдаа боддог байлаа.
Ёпоонд ирэв.

Боулинг гэгчийг энд байдаг монголчууд ч их тоглоно. Заалгав. Шидэж үзэв. Урамтай ч өнхрөх юм, шовгоруудыг олныг унагах тусмаа улам л гоё, таашаал аваад, Фрэдийг одоо л нэг ойлгож эхлэх нь тэр. Анхны тоглолтын дараа анхан шатны зааваруудыг заалгасан хүн маань яавал аятайхан өнхрөөд байна гээд л асууж байна. Гайгүй шидээд байсан шиг байгаа юм.

Ойрд бараг тоглохоо болив. Хагас жилд ганц удаа ч юм уу.

Австралийн Балларат-д ойрхон байдаг Sovereign Hill гэгч 19-р зуунд алт олборлолтоор хөгжсөн тухайн үеийн хотыг 100% дахин сэргээсэн музей хот байдаг. Тухайн үеийн боулингийн модон бөмбөгөөр шиддэг модон замтай боулинг байсан. Одоогийн боулингийн эхлэл байх.


Орчин үеийнхээс зам нь урт, модон зам дээр модон бөмбөг өнхрүүлж, модон шовгоруудыг ононо. Шидэж үзэв. Тэгчээд гүйж очиж бөмбөгөө аваад, шовгоруудаа өөрөө босгож тавих хэрэгтэй гэнэ..Тэр үед би энэ боулингтай учирсан бол одооных шигээ дуртай болохгүй байх байсан байх.


Төвөгтэй санагдсан.





Одоохондоо дээд рекорд маань 168 оноо. Мундаг хүмүүсийн хувьд бол юу ч биш. Өөртөө бол овоо оноо. Айхтар нарийн ширийн арга барилыг нь мэдэхгүй ч өөрөө өөртөө хэдэн зарчимтай.
1. Хамгийн захын зам дээр шидэхгүй.
2. Дэргэдэх замын хүнтэй зэрэг шидэхгүй.
3. 2 төрлийн бөмбөгөөр шиднэ. Одоо бол 9 болон 8-аар шиддэг. Эхний шидэлт 9-өөр, 1 юм уу 2 гэсэн цөөхөн шовгор үлдээсэн үед хөнгөн бөгөөд хүчтэй өнхөрч чадах арай хөнгөн 8-аар шиднэ.
4. Зангахгүй.
5. Гар болон бөмбөгөө арчсаны дараа шидэх.
6. ...
гээд байгаа. Гэхдээ бага зэрэг нууц. хэхэ

Өчигдөр 4-н найзтайгаа ойрд тоглоогүйгээрээ тоглоод ирэв. Дундаж оноогоороо топ болсон ч сүүлийн тоглоом дээр 1 оноогоор хожигдсон(153 оноо). Тэхдээ өмнөөс ойрхон оноо авах нь битгий хэл холын оноо авдаг найзтай ойрхон оноо авсандаа сэтгэл ханамжтай тоглож чадсан.

8/11 өнөөдөр


Ай айхтар халж байх чинь. Өглөө эртхэн шиг халуунаас зугтаж ажилдаа очих гэж үзэх боловч, 9н цаг гээд л 30 хэм гараад явчих өдрүүд үргэлжилсээр. Ид үдийн цагаар бол шатаж үхмээр байгаа байх. Азаар ид үдийн халууныг ажил дотроо aircon-ий хүйтэн салхин дор өнгөрөөж, ажил дээрээ өдрийг өнгөрөөж суух шиг "аз жаргал" алга.


Арлын нутагт ирээд 6-н жил гаран болов. Жил бүр л 8-н сар хамгийн халуун, бүтэж үхмээр байдаг. Оюутан байхад бол өдийд ид зуны амралт гээд Монгол харьчихдаг байсан. Одоо бол горидолтгүй болсон, дээр нь нэмэгдээд энэ жилийн энэ айхтар халууныг уу, бас гэнэт маш ихээр шаагиж ороод, цахилгаан цахиулаад үер урсгаад өнгөрөх аадар бороо.

Хөдөө орон нутгаар харин бороо орохгүй жил жилийн ургацын хэмжээнд хүрэхгүй нь гэж халаглах тариаланчид, ногоочид цаг агаарын мэдээгээр үе үе гарна.


Ажлаасаа харьж ирлээ. Хаалгаа онгойлгоод гэрлээ асаана. Өрөө гэж саун. Олимп юу болж байна? Зурагтаа асаана. Халууцаж үхлээ. Aircon-оо ч асаана. Өмнөговь явсан гэрийнхнээс сураг байна уу? Компьютер-ээ ч асаана. Цүнхээ ор руу шидээд, юу ч гэсэн мэдээ харна.


Атенна олимпоос алтан медал хүртэж байсан усан сэлэлтийн Китажима 100 метр-т "алтан медал" авсан байна. Өчигдөр Жүдогоор алт авсан Үчишиба-гаас илүү арлын нутаг доргиж байх шиг байна. Улс орноороо хүсэн хүлээж байснаас муухан "эхлэл"-ээр эхэлсэн энэ удаагийн Бээжингийн Олимп. Одоогоор 2 алт, 2 хүрэл.


Өмнөговь явсан манай армийнхан ирээгүй байгаа болтой. Нэтэд байгаа хүн алга. Утасдаж үзлээ. "холбогдох боломж алга" гэнэ. Хөдөө орон нутагт гар утсанд холбогддог болчихсон гэж бодож байлаа, эсвэл утасны цэнэг нь дуусаа юм бол уу.


Хүмүүс, ялангуяа охидууд халуун болохоор хоолны дуршил нь алга болоод "турах" хамгийн тохиромжтой үе гэдэг юм билээ. Надад бол ямар ч хамаа алга болтой. Хоолны дуршил ч тэр, турах асуудал ч бас.

Хоолоо хийж идье. Нэг хүний порц хийж чадахгүй болохоор нэг бол бүгдийг нь шахаж иднэ, эсвэл орой, өглөө ижил хоол угсруулах болно. Ижил хоол дараалж идмээргүй байгаа болхоор ер нь бол ихэвчлэн эхний сонголт. Үр дүн, ходоод муу дээрээ муу, муухай дээрээ улцан гэгч нь болж байх шиг.

Aug 7, 2008

Ургацын далай

Ойрд ажил дээрээ байж байхад яагаад ч юм "ургацын далай" үнэртээд сэтгэл санаа үймүүлнэ. Намар болхоор ч өдөр бүр шахуу хийж иддэг байж билээ.Атар талхыг дүрээд иднэ. Гурил элдэж байгаад дээр нь чигээр нь тавьж буцалгаад иднэ...Бодохоор л...

Ойрд яриагүй байж байгаад аав руугаа ярилаа.

-Бие нь яаж байна?
-Аан, аав нь нарийн мэргэжлээр үзүүлсэн. Айхтар болохоо больчихсон юм бол байхгүй л гэж байна,. Зүгээр өө аав нь. Харин миний охины явуулсан эм яаж уудаг юм?
........................................
/зуны эхэн үеэр хэсэг аавын минь бие нь муудсан юм.
-Эмчлүүлэх үү гэсэн чинь,
- зүгээрээ би ингэж байгаад л үхнэ гээд зөрүүдэлж байна. Баахан гуйж байгаад арай гэж эмчлүүлэхээр болов. Эмнэлэг бараадуулахаар болсон.
Дараа нь,
- Аав, энд ирж оношлуулж, эмчлүүлэх үү ер нь?
- За тэгж самурайн нутагт очиж үхэхгүй ээ гэнэ. Гэнэт үхэх дургүй болов.
(Фүкүшимагийн том газар хөдлөлтийн дараахан байсан юм) /
.................................................
- Миний охины явуулсан цэцэг сайхан ургаж байгаа ш тээ, бас нөгөө цагаан лууван, саладны байцаа хоёр нь сайхан ургасан. Цагаан лууван нь бүр ноднингоос жигтэйхэн том ургасан. Саладны байцаа нь жаахан гашуун юм. Янз янзаар оролдож хоолондоо хэрэглэж үзээд л байгаа...
- Өө тиймүү,ашгүй ашгүй. Энэ жил бороо хуртай байгаа болхоор тэгж байгаа юм болуу даа. Ноднин олигтой ургаагүй штээ тээ.
- Аан тэр ч тийм , тэхдээ аав нь энэ жил худаг ухсан ш тээ.
....................................................
Ашгүй дээ, монголд төмс, лууван, сонгиноос өөр олон төрлийн ногоо тарих юмсан гэж бодож явсан нэг мөрөөдөлд маань баяртай мэдээ болов.


Манайхан цаг агаарын байдал муу, ногоо тариалан тарих хугацаа бага гээд л урд хөрүийн ногоог хортой хоргүй гэж голон муулан хэдэн жил идээд хордоод үхээд сууж л байдаг.

Сайн мэдэхгүй ч урьд нь соц үед ногоо битгий хэл алим жимс ч тариад болоод байдаг байсан санагдана, цаг уурын байдал айхтар өөрчлөгдөөгүй л байгаа баймаар.
Урд хөршийн ачаар бэлэнчлэл, залхуурал л нэмэгдсэн байх.
Хэдэн жилийн өмнөөс ногоожуулах ч билүү гэр хорооллынхонд ногооны үр тарааж тариулдаг сайн дурын үйл ажиллагаа явагдаж байгаа гэж сонсогдоод байсан. Одоо юу болж байдаг юм бол? Олигтой хэрэгжээгүйн илрэл үү, ноднин урд хөршийн ногооноос болж хордлоо, өвдлөө, хориглолоо гээд л байсан.

Тэгээд ноднингоос эндээс элдэв монголд тарьдаггүй ногооны үр, тэхдээ Хоккайдо гэсэн Монголтой ойролцоо цаг ууртай газар, 6-9-н сард ургадаг ногооны үр сонгож аавдаа тариад үзээч гэж аваачиж өгсөн байсан юм.
Ургаж байна гэнэ. Болж л байна. Урамтай байна.
Ганц ч гэсэн монголд ургах ногооны үртэй харих нь. Япончууд тэгж "суусан газраасаа шороо" авч хариж, хуулсаар, сайжруулсаар хөгжсөн л юм.
Ядаж урд хөршийнхөө ногоог царай алдахгүй болчдог бол ч.
Монголын ургац арвин болтугай хэхэ.

Aug 2, 2008

Оюутан цагийн дурсамж

Нэгэн өгүүллэг санаанд оров. Жижигхэн өгүүллэг байсан санагдана, уран зохиолын хичээл дээр үзэж байлуу эсвэл гэрийн номын санд байсныг нь ч уншиж байлуу. Нэр нь орж ирдэггүй, утгыг нь товч бичье.

Хотын нэгэн ганган залуу амралтаараа хөдөө явдаг санагдана. Ээжийн эрх танхил ганган залуу, онгоцонд сууна. Хэн ч харсан цэвэрч цэмцгэр, ганган "нийслэл хүү". Онгоцонд үеийн хүүхнүүдтэй тааралдан хүүхнүүд шивэр авир хийнэ.

Үйл явдал нь хальт хальт л санаанд орж ирээд гараад байна.

Дараа нь мань ганган залуу хөдөө очоод яагаад ч юм боорцог хийдэг санагдана. Боорцогны гурилаа хүйтэн усаар зуураад, халуун тос нь үсчээд, ганган залуугийн нүүр нь халуун тосонд түлэгдээд, цэврүүтээд, ээжийн эрх хүү хөдөө нутагт алингаа алдана. Ядахад яр гэгчээр ирэхдээ нэг онгоцонд тааралдсан хүүхнүүдтэйгээ тааралдаад, нүүрээ хийх газаргүй болдог билүү дээ.

Оюутан болоод удаагүй байсан үе, 10-н жилээсээ дотносож найзалсан 4-н охин анх удаа хотоос зайдуу аялалд явахаар шийдлээ. Бөөн хөөрсөн 4, нэг найзынхаа аавынх руу нь явлаа. Нэг их хол биш, вагоноор ганц хоёр цаг яваад л хүрэх газар, Партизан.

Барс захаас идэх уух юмаа болон хэрэгтэй юмсаа аваад замдаа гарлаа. Залуу 4н охин хальт аятайхан хувцасаа өмсөөд, цүнхээ үүрээд, вагондоо суугаад, анхны, алсын, андуудын аялалд гарлаа.

Вагон дотор хотод сүү, ногоо зараад буцаж байгаа хүмүүс дүүрэн, суудлын дундуурх замаар битон дүүрэн. Арай гэж өөд өөдөөсөө харсран 4-н хүний суудал олж яваад товхинож эхлэв.(нээх хол явах ч юм шиг)

Үргэлж л арзаганалдаж инээлдэж явдаг юм хойно, бас л нэг нэгнийгээ цаашлуулж инээлдэж ханиалдаж, эмээ өвөө нарын харцыг цуглуулна.

Тэр үед оюутнууд сургуулийнхаа номын санд цуглаж "мушгих" газар авч байсан үе. Одоо ямар байдаг юм бол. Мэдээж юу гэж хөзрөө мартсан байхав, зүгээр байхаар мушгиж сууя л гэлээ.
Гэтэл 4-үүлхнээ байгаад байдаг. Тэгтэл хэдэн суудлын зайтай бидний үеийн нэг залуу ганцаараа сууж харагдана. Ер нь бол тэр вагон дотор тэр залууг оруулаад бид таваас өөр залуу хүмүүс байгаагүй байх. Манай нэг гүйж очоод "залуу мушгих уу?" гээд л дагуулаад ирлээ.
Нэг их удалгүй буух газраа бууж, тосч авсан найзынхаа аавын морин тэргэнд суулаа. Яршиг төвөгтэй замаар жаахан явсаар очих газраа очив.

Уултай, ус голтой сайхан тал газар. Анхны аялал.

Майхнаа бариад тавьчихлаа. Найзын аав өмнөх өвлийн зудаар малаа алдаж ганц хонь үлдсэнээ охиныхоо найз нарт гаргаж өгнөө гэж байна. Айхтар их баярласан ч малчин хүний амьдралын бэрх, эцэг хүний сайхан сэтгэлийг мэдэрсэн санагдана.

Орой боллоо. Хээрийн аялал гэхэхэр юу байх уу?
"Түүдэг гал"
Галаа асаах гээд 4-н охин юу чаддагаа бүгдийг хийх шиг болсон. Салхи хүчтэй асч өгөхгүй, оролдож оролдож асаалаа, баярлаад дуулаад тойрч гүйхээ шахав. Тэгсэн галыг минь асаахад саад болоод байсан салхи, эргээд бүүр галыг минь дэврээгээд гал түймэр тавихаа шахаж сандаргав. Үнэхээр айсан шүү, ингээд ойн түймэр тавьдым байжээ гэж.


Идэж ууж, инээлдэж хөхрөлдөж, тоглож наадаж, даарч хөөрч, анхны бөгөөд одоохондоо сүүлийн 4-үүлээ явсан аялал байж билээ.

Харин харих вагонд.

Нөгөө их цоглог охид байхгүй ээ, борлоод, за борлох ч гайгүй байна. Хувцас хунар нь халтайгаад, нүүр ам нь будаг шунхгүй.

Гэтэл ирэх замдаа танихгүй залуу дээр гүйж очиж " мушгих уу залуу " гээд байсан найз маань нүүр нь булдруутаад, нүдэндээ хөх толботой болоод авсан байлаа, тэгээд бүр буцах вагонд нөгөө ирэхэд тааралдсан залуу хот руу буцаж явсан нь харагдсан, тэгээд бүр нэг вагонд шүү.

Үг солилцох нь бүү хэл эгцэлж харж ч чадахааргүй өнгөрсөн гэж. Залуугийн инээд нь хүрсэн байх даа.

Аан тийм, 4-н охин хоорондоо зодолдсон юм биш шүү. хэхэ

Майхан тойрч гүйж тоглож байгаад майхны гадсанд тээглээд унаад юм очоод мөргөчихсөн юм.

Эхэнд бичсэн өгүүллэгтэй төстэй санагдаад өнөөдөр дурсамжаа дурсаж бичив.

Aug 1, 2008

Өдрийн мэнд, сайхан өдөр байна шүү


Манайд ойрхон нэг монгол гэр бүл амьдардаг юм. Тэднийд очихоор тэдний амьдардаг/ихэвчлэн гэр бүлээрээ амьдардаг байр/ байранд орвол тааралдсан эмэгтэй инээмсэглээд мэндлэнэ.

-"өдрийн мэнд, сайхан өдөр байна шүү,

- өдрийн мэнд, харин сайхан өдөр байна, салхи ч сэрүүхэн салхилаад...

Хамтдаа лифтэнд суулаа.

-ямар өндөр охин бэ? хэдэн давхарт гарах юм?

-12 , баярлалаа. /12 руу гарах товчийг дарж өглөө/

- За байз 12...? хэнийх рүү орох гэж байгаам болоо, А-гийнхний гэр рүү?

- аанха, ямар сайн мэдэж байх юм бэ...

- аан мэднэ мэднэ, намайг мэнд хүргэж байна гээрэй гэсээр 4н давхарт буулаа.


Өөрийнхөө байранд ирлээ, бүгд нүүрээ буруулна, харцаа буруулна, хурдхан өнгөрөхийг хичээнэ. Үүдний хаалгыг бүгд өөр өөрийн түлхүүрээр онгойлгодог юм. Зэрэг гаднаас хоорондоо бие биенээ танихгүй 2 оршин суугч орж ирсэн ч нэг нь түлхүүрээрээ онгойлгоод дотогш орсны дараа автомат хаалга хаагдаад, дахиад өөрийн түлхүүрүүрээ онгойлгоод орох юм.За тэгээд охид бол эрэгтэй хүнтэй тааралдчуул аль болох аль өрөөнд амьдардагаа мэдэгдэхгүйг хичээнэ.
Зүгээр бодоход бол дэргэдээ хэн амьдарч байгаад мэдэж байвал сэтгэл амар баймаар байтал энэ нутагт бол дэргэдээ амьдарч байгаа хүнтэйгээ танилцалгүй, өөрийгөө мэдэгдэлгүй өөрөө өөрийнхөөрөө таг дуугай амьдарч явах нь дээр орчин байх юм, хэдийнээс ч юм бол доо.
ТВ харж байхад манай байранд болж байгаа үзэгдэл ерөнхийдөө Японд ихсээд үзэгдэл юм байх. Дэргэдээ хэн амьдардагийг мэддэггүй, мэндэлдэг ч үгүй. Гэр дотроо ч биш гэрийн гадна ч хүмүүсийн хоорондын харилцаа хумигдмал, давчидмал байх юм.

Байрандаа мэндчилгээ өргөжүүлэх гээд тааралдсан болгонтойгоо мэндлэхийг хичээгээд л байгаа, одоогийн байдлаар үр дүн зэро.

Монголд ямар бол одоо?

Намайг монголд байхад амьдарч байсан байр маань аавын ажлынхан 100% амьдардаг байсан болхоор бүгд таньдаг, мэндэлдэг, хэрэгтэй үедээ нэг нэгэндээ тусалдаг, орж гардаг байсан. Харин аавын ажил дээр нэг архидалт эхэлвэл ч 26-р байр тэр чигээрээ согтуурлын байдалд донхолздог байсан санагдана.

Мэдиа ба ар араасаа цуврах гэмт хэргүүд

Японд сүүлийн үед гэмт хэргийн төрлүүд өөрчлөгдөж ирж байх шиг. Голчлон хүмүүсийн хоорондын харилцааны асуудал, ялангуяа гэр бүл, эцэг эх, үр хүүхдүүдийн хоорондох гэр доторхи харилцааны дутагдал, үл ойлголцох байдлаас, аав ээжийгээ үзэн ядаж насанд хүрээгүй хүүхдүүд нь эцэг эхээ хөнөөчих юм.
Шалтгаан нь ихэвчлэн ээждээ загнуулсан, аав тоогоогүй гэнэ.
Багадаа чихээ дөжиртөл гэрээ цэвэрлэ, аягаа угаа, хичээлээ хий гэж үглүүлэн, үгэнд нь оролгүй цохиулаад авах нь ч цөөнгүй байсан бидний, миний хувьд яаж ойлгохгүй гэм үйлдлийн шалтгаан.

Тэр бүрт нь ТВ-ээр гэмт хэрэгтний тухай бас деталчилсан анализ гарч, мань хүн аргагүй байдалд орсон байна,бүгд хүүхдээ зөвөөр хүмүүжүүлж чадахгүй эцэг эхийг бий болгосон энэ нийгмийн, энэ засгийн буруу гэсэн дүгнэлт рүү хүрч чимээгүйхэн улс төржсөн үнэр үнэртүүлээд авна.

Хүн хэлэхээс нааш
Цаас чичхээс нааш гэдэг.

Нэг тийм гэмт хэрэг гарахад борооны дараах мөөг шиг нь жижиг том хэмжээгээр ижил төстэй хэргүүд гараад эхэлнэ.
ТВ-ээр өөрийгөө харах шиг болсон аав ээжийн "маамуу"-нууд би ч бас энэ хүнтэй адилхан юм байна шүү дээ, ийм арга замаар өөрийгөө бусдад ойлгуулах гэсэн мухар бодолд хөтлөгдөн ижил төстэй гэмт үйлдэл рүү орчихно.

Хүн ер нь сармагчин шүү дээ. Яг дагана.

Өө би ч бас ийм байдалд орчихсон байна, би ч ингэж болох юм байна л гэж бодно. Бүгдэд бурууг өгнө, яг л ТВ-ээр сонссоноороо аав ээж, засаг төр, бусад хүмүүсийн буруу... гээд л өөрөөсөө бусад буруутай. ТВ-ээр тэгж хэлж байсан, би ч тэгж бодож байна гээд л.

Нэг үхрийн эвэр доргивол
Мянган үхрийн эвэр доргино.

Доргиогч нь Мэдиа, ТВ-ийн анализ.

May 20, 2008

Cocktailroom-ын коктейл нь хааччив?



Ажилдаа яваад сая ирээд үзтэл коктейл өрөөнд маань байсан 2 коктейл алга болчихсон байх юм? Хараагүй биз таминь?
Уг нь дээрхи толгойг хийсэн байсан юм.....

May 19, 2008


Монгол- Япон гэр бүлийн зураглал


Аав -
ажлаа сайн хийнэ, цалингаа авчирч ээжид тушаана.

Ээж-
гэрээ сайн цэвэрлэж, хоол гоё хийж, хувцас угаан,хүүхдүүдээ хүмүүжүүлнэ, аавын авчирсан цалинг зөв зохистой зарцуулна.

Хүүхдүүд-
Хичээлээ сайн хийнэ, давтлага дамжаандаа байнга амжилттай явна. Дүнгээ ахиулж сайн сургуульд орно.

Японы гэр бүлийн үүргийн хуваарилалтын дүр зураг.


Аав-
ажлаа хийнэ,цалингаа авчирна. Амралтын өдрөө гэрийн эвдэрсэн хагарсныг янзалж, хоол хийлцэх ч үе байна. Хүүхдүүдээ хаачихна уу, яахнуу гээд л загнана. Ээжтэй хамт шоппинг хийнэ.

Ээж-
бас ажлаа хийнэ, эрт харивал хоолоо хийнэ,амттай ч хийж болно, амтгүй ч хийж болно. Хувцас угаана, үглэнгээ бас гэрээ цэвэрлэнэ. Оройд даалгавараа хийснүү гээд л шалгаана, хаачихнуу яахнуу, юу хийв шалгаана.

Хүүхдүүд-
чадлаараа сурна, муу, дунд авбал харин жаахан үглүүлнэ. Дутуу ч гэсэн аягаа угаана, гэрээ цэвэрлэнэ, хувцсаа дуртай дургүй угаана. Амттай амтгүй ч гэсэн эрт гэртээ ирвэл ээлжлээд хоолоо хийнэ. Аав ээжээ найрч найз нартайгаа гадагш гарах гэж үзнэ.

Монголын гэр бүлийн байдал.(ямар ч байсан манайх:))

Би энийг чи энийг хийнэ гээд үүргийн хуваарилалт хийчихсэн Япон гэр бүлийн дотор эхнэр нөхөр, аав ээж хүүхдийн хоорондын харилцан яриа, солилцох үгийн тоо ч багасаад ирэх нь ойлгомжтой мэт. Өөрийн хийх юмаа чимээгүйхэн хийгээд явж байтал өдөр хоног өнгөрөөд хэнд ч юу ч хэлүүлэхгүй явсаар...нэг мэдэхэд гэр бүл, аав ээж, хүүхэд гэсэн харилцаа нь нимгэрч, өөр хоорондоо эзлэх орон зай нь өөр орон зай болж, хамтран амьдрагч хэн нэгэн мэт хэлбэрт орсон айлууд мэр сэр байх шиг.

Миний л харж үзэж байгаа мэдээллийн хувьд. Би ямар Япон айлтай амьдарч үзсэн биш.

Ажлыг хүн, хувь хүнээс илүүд үзэх энэ нийгмийн ёроолд чимээгүйхэн бөгөөд чимээтэйхэн гарч ирээд байгаа үзэгдэл.